Babok v3 là gì, Sách babok v3 IIBA quyển sách “kinh thánh” dành cho Business Analyst

Hi các bạn, dạo này gần đây trên facebook cộng đồng của mình các bạn hay hỏi bản babok v3 PDF hoặc Babok v3 tiếng Việt.

BABOK V3 LÀ GÌ?

Cũng tìm hiểu quyển này được vài năm từ bản V3 ra đời 2015. Babok v3 dày khoảng 514 trang. Và những từ ngữ babok v3 viết khá hàn lâm và các thuật ngữ tương đối mới đối với các bạn chưa làm nghề BA.

Bản Babok v3 tiếng Việt thì sẽ dễ hiểu hơn với các bạn mới bắt đầu. Tuy nhiên bạn cũng nên đọc và so sánh với bản tiếng Anh vì đâu đó có một số thuật ngữ khá khó dịch và khó dịch trọn nghĩa. Và giá bìa cũng khá cao so với mặc bằng chung của thị trường.
Sách Babok V3 tiếng Việt mình tham khảo có thấy 1 bài viết review các bạn tham khảo tại đây.

Theo mình đáng giá Babok v3 là một quyển sách hay dành cho các bạn tự học Business analysis – Phân tích nghiệp vụ.

Hiện tại IIBA đã cho ra mắt bản online, tức là bạn chỉ cần đăng ký tài khoản tại IIBA. Sau đó bạn sẽ được đọc phiên bản babok 3 miễn phí, online và tương tác trực tiếp như một website.

Các bạn có thể đăng ký thành viên và xem tại đây nhé:

Bạn nào xài bản mobile cũng rất thuận tiện, đọc dễ hơn PDF nhiều nhé.

Khi nhắc đến các tài liệu dành cho các Business analyst hẳn không thể không nhắc đến Babok V3 của IIBA.

Vì sao phải nhắc đến quyển sách này. Theo mình nghĩ bất cứ ngành, nghề nào phát triển đến một mức độ đủ lớn thì sẽ xuất hiện các tổ chức chuẩn hóa kiến thức của ngành đó. Các nước ở châu Âu hay châu Mỹ làm rất tốt điều này. Ví dụ mảng quản lý dự án thì có PMI.

Với lĩnh vực BA hiện tại có tổ chức IIBA là lớn nhất. Đây là tổ chức phi lợi nhuận trong lĩnh vực Business Analyst. IIBA kết nổi khoảng 29.000 thành viên và hơn 300 công ty trên toàn cầu.

IIBA bao gồm có các member, chapter, các khóa đào tạo, cấp các loại chứng chỉ và tài liệu. Tài liệu hiên tại Babok đã ra version 3 vào năm 2015.

IIBA cũng có 3 cấp độ chứng chỉ học dựa trên Babok v3 và số năm làm kinh nghiệm BA của các thành viên.

Ba cấp độ chứng chỉ của IIBA hiện tại là ECBA, CCBA và CBAP. Theo thông tin mình nắm được hiện tại Việt Nam có khoảng 40-50 người có chứng chỉ CBAP IIBA. Đa số là CBAP và có tầm hơn 10 CCBA.  Đây có lẽ là một con số khá khiêm tốn so với cộng đồng Business analyst Việt Nam. (Dữ liệu Blaoman cập nhật năm 2021)

Các bạn có thể tham gia cộng đồng để chia sẻ và tìm kiếm thêm việc làm mảng Business analyst cho các bạn mới.

Số lượng có chứng chỉ ít vì đa phần các BA đi làm tại Việt Nam các doanh nghiệp cũng ít đòi hỏi chứng chỉ quốc tế, mọi người làm theo kiểu nghề dạy nghề BA.

Bên cạnh đó việc thi chứng chỉ BA cũng khá khó và tốn nhiều chi phí.  Các kì thi này đều dựa trên nền tảng tài liệu Babok v3 do IIBA biên soạn. Theo mình đây là tài liệu chuẩn và cốt lõi nhất dành cho nghề Business Analyst.

Những BA manager mình biết đều khen quyển babok này và đều tìm hiểu học và làm việc theo nó.

Cá nhân mình trải nghiệm từ lý thuyết đến thực tiễn công việc BA lead đang làm cũng thấy việc hệ thống hóa các công việc theo chuẩn IIBA sẽ giúp hiệu suất và tư duy tốt hơn trong công việc BA, PO.

Vậy Babok v3 nói đến những nội dung nào mà được coi là sườn kiến thức dành cho các Business analyst.

Babok v3 phiên bản mới nói đến kĩ năng, chiến lược, chiến thuật để tạo ra kết quả phân tích nghiệp vu tốt hơn. Có 4 lĩnh vực được nói đến mới như:

1. Addition of the Business Analysis Core Concept Model (the “Turtle” diagram)
2. Addition of Perspectives to provide focus to tasks and techniques
3. Terminology changes to the Knowledge Areas
4. New and Modified Techniques

Cấu trúc của Babok V3. Quyển sách này nó như một dạng tài liệu hướng dẫn, nói tổng quan cho nhiều lĩnh vực, không chỉ là lĩnh vực phần mềm IT BA mà còn nhiều lĩnh vực khác nhau.

Babok v3 rất khó hiểu cho một bạn chưa có kiến thức nền gì về BA hoặc chưa làm vị trí BA bao giờ. Mình giới thiệu qua cấu trúc của sách cho bạn tham khảo.

Business key Concept

Phần này là khái niệm chính về phân tích nghiệp vụ (Business Analyst): Xác định các thuật ngữ chính cần thiết để hiểu tất cả nội dung, khái niệm và ý tưởng khác trong sách Babok V3.

Chương này bao gồm các nội dung chính như:

• Business Analysis Core Concept Model – Mô hình cốt lõi trong phân tích nghiệp vụ
• Key Terms – Điều khoản quan trọng
• Requirements Classification Schema – Lược đồ phân loại các loại yêu cầu
• Stakeholders – Các bên liên quan trong dự án
• Requirements and Design – Yêu cầu và thiết kế.

Knowledge Areas – 6 Vùng Kiến Thức Trong Babok v3

Theo mình đây là một trong những mục quan trọng nhất của quyển sách. Nắm chắc được nó sẽ giúp BA làm được việc và sẽ phát triển nhanh

Business Analysis Planning and Monitoring: Mục này hướng dẫn và mô tả những nhiệm vụ chính mà BA phải làm cùng các bên liên quan. Nó cũng là tiền đề để BA thực hiện các bước sau trong dự án

Elicitation and Collaboration: Chỗ này có thể dịch là khơi gợi yêu cầu và hợp tác, tổ chức. Mô tả những nhiệm vụ mà BA thực hiện để khơi gợi yêu cầu và xác nhận yêu cầu từ các bên liên quan. Mô tả sự cộng tác, hợp tác giữa BA và các bên liên quan trong một dự án. BA sẽ sử dụng những kĩ thuật nào trong quá trình khơi gợi yêu cầu.

Requirements Life Cycle Management: Phần này nói về nội dung quản lý yêu cầu. Trong phần này Babok v3 mô tả những gì mà Business Analyst phải làm để duy trì, quản lý vòng đời của yêu cầu (requirement). Các nhiệm vụ này mô tả việc thiết lập các mối quan hệ có ý nghĩa giữa các yêu cầu và thiết kế liên quan, đánh giá, phân tích và đạt được sự đồng thuận về các thay đổi được đề xuất đối với các yêu cầu và thiết kế.

Strategy Analysis: Phần này mô tả việc phân tích nghiệp vụ của BA. BA phải làm việc với các bên liên quan để xác định yêu cầu của doanh nghiệp, phân tích yêu cầu để đưa ra giải pháp giải quyết các bài toán mà doanh nghiệp đặt ra.

Requirements Analysis and Design Definition: Mục này mô tả, hướng dẫn những nhiệm vụ BA phải làm để tổ chức, sắp xếp các yêu cầu từ đó để đưa ra các giải pháp giải quyết các yêu cầu của doanh nghiệp.

Solution Evaluation: Đánh giá giải pháp. Mô tả nhiệm vụ của một BA thực hiện để đánh giá về mặt giá trị và hiệu suất của một giải pháp đối với doanh nghiệp.

Task

Phần này định nghĩa thế nào là một Task. Đây cũng là một phần khá quan trọng bạn nên tìm hiểu kĩ.

Mỗi Task – Nhiệm vụ trong babok v3 mô tả đều có các phần chính:

• Mục đích
• Miêu tả
• Đầu vào của nhiệm vụ
• Các yếu tố chính
• Các công cụ hỗ trợ
• Các kĩ thuật sử dụng
• Các bên liên quan
• Đầu ra của nhiệm vụ

Underlying Competencies

Nội dung này nói đến những kiến thức, kĩ năng, hành vi, phẩm chất cá nhân giúp một người có thể thực hiện thành công vai trò BA. Mục này cũng khá hay cho các bạn muốn tìm hiểu và phát triển với nghề.

Techniques – Kĩ Thuật

Mục này liệt kê tất cả những kĩ thuật mà BA sử dụng trong công việc. Có đến 50 kĩ thuật mà babok nhắc đến. Rất nặng và khó nhớ, đặc biệt thi CCBA và CBAP. Hiểu và áp dụng được các kĩ thuật này cũng khá khó.

 Một kĩ thuật thì thường có một cấu trúc chính như sau:

• Mục đích áp dụng là gì
• Miêu tả về kĩ thuật
• Các yếu tố

Perspectives

Nội dung này cũng tưởng đối khó hiểu. Các lĩnh vực này mới trong công nghệ. Các quan điểm chính được IIBA nhắc đến trong babok v3 đó là:

• Agile
• Business Intelligence
• Information Technology
• Business Architecture
• Business Process Management

Tóm lại:

Babok v3 với mình không chỉ là một quyển sách mà còn là tài liệu hướng dẫn. Quyển sách đã cho mình một góc nhìn tổng quan nhất về nghề Business analysis, cách thực hành và phát triển. Giúp mình bổ sung và tổng hợp những kĩ năng còn thiếu và chuẩn hóa quy trình làm việc.

Nếu các bạn đang muốn thi CCBA và CBAP thì đây chình là tài liệu quan trọng nhất để ôn thi. Nếu được các bạn nên mua bản giấy đọc nhé, rất hấp dẫn. Quyển sách này sẽ không phù hợp với các bạn mới bắt đầu với nghề BA vì nội dung mang tính tổng quát, hàn lâm và dành cho nhiều lĩnh vực. Không chỉ dành cho IT BA.

Sách Babok v3 pdf free download

Bạn nào cần sách Babok bản PDF và các quyển sách BA có thể đăng ký nhận tài liệu tại form dưới website hoặc bên trái menu.

Note: Các bài viết tại đây là của cá nhân mình, không liên quan đến tổ chức, cá nhân nào khác vì vậy các đơn vị, cá nhân trích bài viết vui lòng đọc kỹ yêu cầu về Bản Quyền-Cộng Tác trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh của blog. Nếu các bạn content của trang khác lấy nội dung bài viết vui lòng để backlink bài viết này để tôn trọng tác giả và giúp người đọc nắm được thông tin tốt hơn. Cảm ơn!